آشنایی با نرم افزار GIS (جی آی اس)
آشنایی با نرم افزار GIS (جی آی اس): نرم افزار GIS (جی آی اس)، سامانه اطلاعاتی رایانه ای است که به تولید، پردازش، تحلیل و مدیریت اطلاعات جغرافیایی می پردازد. GIS، یک سامانه رایانه ای برای مدیریت و واکاوی اطلاعات جغرافیایی است که توانایی گردآوری، ذخیره، واکاوی و نمایش اطلاعات جغرافیایی را دارد. هدف نهایی GIS، پشتیبانی برای تصمیم گیری های پایه گذاری شده بر پایه داده های جغرافیایی می باشد و عملکرد اساسی آن بدست آوردن اطلاعاتی است که از ترکیب لایه های متفاوت داده ها با روشهای مختلف بدست می آیند.
تاریخچه ی نرم افزار GIS (جی آی اس)
سال 1963 تا 1989 مرحله نوآوری GIS بود. مهندسین علوم مختلف اطلاعات خود را به برنامه نویس گفته و برنامه نویس ها شروع به نوشتن نرم افزار کردند. سال های 1989 تا 1999 مرحله تجاری شدن آن و سال 1999 نوبت به بهره برداری از این نرم افزار رسید. سیستم اطلاعات جغرافیایی با ارائه خدمات ذیل می تواند موثر واقع گردد: ابزاری مفید برای ذخیره اطلاعات جغرافیایی، ابزاری ارزشمند برای نمایش داده ها، ابزاری جهت بررسی چندین لایه فضایی و داده های جدولی، ابزاری برای تحلیل فضایی
برخی قابلیت های اصلی نرم افزار GIS (جی آی اس)
- نمایش داده ها و تولید نقشه در GIS
- مدیریت دادههای مکانی و توصیفی در GIS
- انجام آنالیز های مکانی در GIS
- دیدن و آنالیز کردن داده های سه بعدی در GIS
ویژگی های سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
- این سامانه علاوه بر اطلاعات توصیفی، امکان ورود اطلاعات پیکسلی و برداری از منابع مختلف از قبیل نقشه، تصاویر هوایی و ماهواره ای و … را دارد.
- این سامانه امکان انجام تحلیل، پردازش و پرسش و پاسخهای مکانی مورد نیاز کاربر را دارد.
- این سامانه امکان ارائه نتایج در قالب نقشه، گزارش، جدول و نمودار را دارد.
- در طراحی و تولید این سامانه از مجموعه فناوری های مهندسی نرم افزار، مهندسی اطلاعات و مهندسی GIS استفاده میشود.
تاثیر نرم افزار GIS (جی آی اس) بر علوم مختلف
ایجاد و به کار گیری سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (جی آی اس) منجر به بروز تغییرات و جهش های عظیمی در بسیاری از زمینه ها از جمله: زیست، آمایش سرزمین، جنگل داری و … شده است. GIS (جی آی اس) موجب تغییر زمینه های سنتی و کلاسیک فعالیت ها و راهکار های مسائل پیچیده و مفصل گردیده است و به این ترتیب تبادلات بهتر بین نظام های مرتبط با مسائل و تاثیر گذاری متقابل هر یک از زمینه های تخصصی آن را فراهم نموده است.
عناصر اصلی تشکیل دهنده ی سیستم های اطلاعات جغرافیایی
با توجه به مرحله ای که مطالعات در آن قرار دارد، کاربران می توانند از سخت افزار های موجود در دسته بندی زیر استفاده نمایند:
- سختافزار های مرتبط با ورود اطلاعات (صفحه کلید، رقومیکننده، اسکنر، و …)
- سخت افزار های مرتبط با مدیریت اطلاعات (سختافزار های جانبی رایانه ها)
- سختافزارهای مرتبط با خروج نتایج (چاپگرها، رسامها، و …)
مراحل ایجاد سامانه اطلاعات مکانی (جی ای اس)
مراحل ایجاد و راه اندازی یک سامانه اطلاعات مکانی در یک سازمان به صورت خلاصه به شرح ذیل میباشد:
- شناسایی و تحلیل نیازمندی ها (نیازسنجی)
- انتخاب و تهیه نرم افزار
- انتخاب و تهیه سخت افزار
- طراحی پایگاه داده
- جمع آوری داده های مکانی و توصیفی
- آماده سازی داده ها و ورود به پایگاه داده
- نصب و راه اندازی و ورود داده ها به پایگاه داده
- آموزش و پشتیبانی
آموزش نرم افزار GIS (جی آی اس)
برای بهره گیری صحیح از قابلیت های GIS، در درجه اول نیاز به درک صحیح از سیستم GIS و سپس ساختار اطلاعات در آن می باشد. جهت پیاده سازی یک سیستم GIS ، توجه به ماهیت و ساختار اطلاعات جغرافیایی متشکله آن که رکن اساسی هر سیستم GIS را تشکیل داده و توانمندی ها و پتانسیل های آن را تعیین میکند، اجتناب ناپذیر است.