متره،برآورد و صورت وضعیت نویسی
متره،برآورد و صورت وضعیت نویسی: متره، کلمه ای فرانسوی است که به معنی متر کردن (اندازه گرفتن) می باشد. متره عبارت است: از محاسبه و اندازه گیری مقادیر مصالح مورد نیاز، برای اجرای یک پروژه یا محاسبه مقادیر مصالح به کار رفته و مصرف شده در یک پروژه ی اجرا شده. معمولا این نوع محاسبات و تحلیل ها، در یک سری جدول های خاص انجام می گیرد که جدول های صورت وضعیت ( جدول ریز متره، خلاصه متره، و… ) نامیده می شود. افرادی که این نوع محاسبات را انجام می دهند، مترور نامیده می شوند.
انواع متره
با توجه به این که مصالح با چه واحدی و برای چه نیازی محاسبه می شود، انواع متره مطرح می شود که عبارتند از:
- متره بسته
- متره باز (تجزیه بهاء یا آنالیز بهاء)
تعریف برآورد (Estimate)
اگر مقادیری که با توجه به واحد های مورد نیاز در قسمت متره به دست آمده قیمت گذاری گردد، برآورد ریالی یا برآورد قیمت پروژه نامیده می شود. بنابراین در متره برآورد دو هدف اساسی دنبال می شود:
- تعیین مقادیر مصالح مصرفی، نیروی انسانی با توجه به نوع تخصص و تعداد آنها و ماشین آلات مورد نیاز با توجه به نوع ، تعداد و مدت مورد نظر در طول پروژه
- تعیین قیمت ریالی یا ارزی پروژه که معمولاً در دو مرحله انجام می گیرد
انواع متره،برآورد و صورت وضعیت
- متره و برآورد اولیه
- متره و برآورد تقریبی
- صورت وضعیت های موقت ماهانه
- صورت وضعیت ماقبل آخر
- صورت وضعیت قطعی
دو مورد مهم در اجرای پروژه های عمرانی
- مقدار مصالح مورد نیاز به طور تقریبی: براساس نقشه های اجرایی، چه مقدار مصالح نیاز دارید، تا در حین اجرای پروژه با توجه به برنامه زمان بندی آنها را تهیه کنید.
- محاسبه ی هزینه ی اجرای کل پروژه به صورت تقریبی: مترور در پروژه های عمرانی باید با فهرست بهای سازمان مدیریت و برنامه ریزی، بخش نامه ها، دستورالعمل ها، تبصره ها، بندها، ردیف های شرایط عمومی و خصوصی پیمان و آیین نامه ها و مقررات ملی ساختمان آشنایی کامل داشته باشد.
چهار موضوع مهم در متره،برآورد و صورت وضعیت نویسی
- نقشه خوانی را به خوبی بدانید.
- دانش کافی در مورد محاسبه ابعاد داشته باشید.
- در محاسبه ابعاد و برآورد هزینه دقت کافی داشته باشید.
- شناخت کافی از روش های اجرایی، مصالح، مشخصات و مقررات مربوطه داشته باشید.
انواع صورت وضعیت
صورت وضعیت فهرست بهایی و متر مربع دو فرمت پرکاربرد و معروف در صورت وضعیت نویسی است. در کل میتوان این گونه بیان کرد که صورت وضعیت بسته به نوع پرداخت ها در قرارداد های عمرانی تهیه و تنظیم میشود. پیمانکار معمولا در انتهای هر ماه مقادیر کارکرد عملیاتش را در قیمت های توافق شده ضرب میکند و با ضرائب توافق شده درخواست مالی خود را ارائه می کند. (دوره متره و برآورد آنلاین)
صورت وضعیت بهایی
قراردادهایی که به صورت فهرست بهایی تنظیم میشوند، نوعی از قرارداد های بهای واحد هستند. برای تهیه این نوع صورت وضعیت ها در ابتدا باید ریز مقادیر عملیات انجام شده اندازه گیری شود. این ریز مقادیر ریز متره نیز گفته میشود. در تنظیم ریز متره چندین نکته باید رعایت شود. ریز متره همواره باید قابل کنترل باشد. در ریز متره هیچ عدد یا مقداری نباید بدون مرجع نوشته شود. برای تنظیم ریز متره باید تا حد امکان عملیات اجرایی را تفکیک نمود و ریز ترین بخش عملیات انجام شده نیز لیست شود.
صورت وضعیت متر مربع
صورت وضعیت ها داری دو بخش هستند. بخش اول که براساس ساختار شکست کار تنظیم می شود و صرفا براساس پیشرفت کار، درصد های مربوط به هر ردیف نوشته می شود. در این بخش ضریبی اعمال نخواهد شد. ساختار شکست کار بخشی از قرارداد است و طرفین قرارداد بر سر درصد ها و تقسیم بندی های آن به توافق می رسند. این ساختار قابل تغییر نیست و کار های انجام شده (طبق نقشه ها و مشخصات اولیه) باید به نحوی در این تقسیم بندی و ساختار گنجانده شوند.